Dekompresija kičme

SPINALNA DEKOMPRESIJA

     Spinalna dekompresija kao terapijska metoda predstavlja istezanje određenih djelova kičmenog stuba korišćenjem mehaničke sile.
Trakcija ili istezanje, se nekada uglavnom koristila u liječenju preloma i iščašenja ili deformiteta u području kičme. Nju koriste i spec. ortopedi u svom radu, recimo kod traumatskog iščašenja zgloba kuka, kao kontinuirano istezanje, koriste je zatim kod preloma recimo butne kosti sa dislokacijom, kada se istezanjem polomljenih fragmenata kostiju – odnosno trakcijom, ti fragmenti vraćaju u fiziološki položaj.

Kada govorimo o istezanju, trakciji kičme, ili spinalnoj dekompresiji, moramo znati da je bilo pokušaja još iz vremena Hipokrata, da se korišćenjem različitih formi istezanja pacijent oslobodi bola u kičmi.

Poslednjih 25 godina poraslo je interesovanje za korišćenje trakcije, tražena su i nađena nova rešenja, konstruisani su novi, moderni aparati, tako da se “istezanje kičme” uz ostale fizikalne procedure danas koristi kao efektivni način lečenja.

Postoji više tipova spinalne trakcije, ona može biti kontinuirana ili intermitentna, dok prema položaju tela može biti horizontalna, vertikalna, može se izvoditi sa položajem na stomaku i na boku.
Trakcija može biti kontinuirana i obično se aplikuje više časova, autotrakcija (samoistezanje), kao i gravitaciona trakcija pri kojoj se uz korišćenje specijalnih traka pacijent dovodi u obrnutu poziciju, visi na glavi izložen dejstvu sile gravitacije koja i predstavlja silu istezanja. Trakcija se može izvoditi i u vodi, i to obično u toploj vodi, gde pored efekta istezanja imamo i koristan efekat toplote koja relaksira muskulaturu.

Danas se u praksi najčešće koristi, zbog svojih prednosti intermitentna trakcija, odnosno istezanje, izvlačenje na svakih nekoliko sekundi. Ovaj vid trakcije aplikuje se na terapijskom stolu čiji donji kraj nije fiksan nego ima hod od nekih 15 cm. Ležeći u položaju na leđima, pacijent se fiksira pojasevima “na čičak”, a istezanje se vrši ritmično u kratkim vremenskim intervalima od 10 do 60 sekundi, trajanja od 10 do 30 minuta. Ovaj vid trakcije je veoma pogodan, jer smenjivanjem istezanja i popuštanja u regularnim vremenskim intervalima, sprečava ishemiju – smanjenu prokrvljenost istegnutih mekih tkiva i lakše se podnosi.
Terapijsko dejstvo trakcije

Trakcijom se može postići razmicanje površina apofiznih zglobova, smanjenje protruzije diskusa, istezanje mekih tkiva, relaksacija paravertebralne muskulature, mobilizacija zglobova.

Pri istezanju vratnog dijela kičme, pri intermitetentnoj trakciji, koriste se fiksatori za glavu koji se postavljaju ispod brade napred, i pozadi, potiljačno.

Spinalnu dekompresiju treba uvijek izvoditi tako da se dobije maksimalan efekat uz preciznu i optimalnu silu opterećenja.

Efekti spinalne dekompresije

Dokazano je da se istezanjem povećava intervertebralni prostor za 1,5 do 2,5 mm, a samim tim dolazi do deblokade intervertebralnih zglobova i do istezanja ligamenata. Takođe dolazi do istezanja mišića, fibroelastičnih tkiva, poboljšava se vaskularizacija, odnosno ishranjenost ugroženih tkiva.

Spinalna dekompresija – trakcija je vid terapije koji itekako pomaže i daje odlične rezultate kod sledećih stanja:

– Bol u vratu i leđima (degenerativno izmijenjena kičma )
– Osjećaj ukočenosti u vratu i leđima, bez širenja bola ( obično su mehanička oštećenja diska, morfološki opisana kao fisura unutar diska, ili blokada unutar malih zglobova- fasetnih zglobova.
– Bol koji se širi iz vrata u rame i pored unutrašnje ivice lopatice, u dubini i nije vezan za pokret, ukazuje na cijepanje prstena unutar diska u njegovoj vanjskoj trećini, kao i bol u sjedalnoj regiji koji se širi iz lumbalnog dela.
– Bol koji se širi niz ruku ili nogu, praćen osjećajem trnjenja ili slabosti, ukazuje da je došlo do većeg cijepanja prstena diska i izmiještanja unutrašnjeg dijela diska (diskus hernia) prema spinalnom kanalu i kompresiji izlazećeg nerva.
– Osjećaj grčeva u nogama koji se povećavaju pri hodu, a olakšanje se javlja na savijanje trupa i kratki odmor, ukazuje na stenozu spinalnog kanala i narušenu cirkulaciju (protok krvi) u spinalnom kanalu;
– deformiteti kičme (skolioza).

Kontraindikacije za primjenu spinalne dekompresivne terapije imaju pacijenti sa lokalnim i sistemskim bolestima, TU, RA, sa vaskularnim promjenama.

Metodom spinalne dekompresije postiže se stepen rasterećenja koji može direktno da korijen nerva oslobodi pritiska i omogući masi koja je izašla iz diskusa da se polako povuče nazad.
Karakteristike aparata za spinalnu dekompresiju
Novi aparat u ordinaciji za fizikalnu terapiju Vertebra, aparat za spinalnu dekompresiju marke BTL je kompjuterizovan, sa mikroprocesorom u sebi, kod kojeg postoji mogućnost stvaranja protokola u skladu sa svakim pacijentom ponaosob, ručnim podešavanjem parametara od strane specijaliste fizioterapije.
Procedure se sprovode na dnevnoj bazi a rezultati se uglavnom očekuju posle pet do deset procedura. Ponekad se najbolji efekti dobijaju kada se ova metoda kombinuje sa kiropraktikom, jer spinalna dekompresija pokriva tu osu rasterećenja u svim pravcima, dok kiropraktika vraća pokretljivost manjim zglobovima.
Po svjetskim standardima je ova kombinacija ona koja se najviše koristi, a kod diskus hernije čak 95%.
Stanja kod kojih spinalna dekompresija daje efikasne rezultate su:

hernijacija i protruzija diskusa,

faset sindrom,

suženje intervertebralnih otvora,

kompresija i iritacija spinalnih nervnih korenova,

paravertebralni mišićni spazam,

spondilolisteza,

bol nakon operacije diska,

lumbalni i cervikalni sindrom,

glavobolja,

vrtoglavice.

Doziranje

Početna seansa treba da bude sa malom vučnom silom te da se postepeno povećava. Serija liječenja traje od 5 seansi pa naviše u zavisnosti od simptoma i stepena samog problema. Kao uvod u trakciju koriste se fizikalni modaliteti sa relaksantnim i analgetičnim dejstvom.
Glavni učinak terapije ogleda se u:

dekompresiji (smanjenje pritiska na korenove nerava)

poboljšanju cirkulacije

vraćanju odgovarajuće funkcije

povlačenju simptoma-bola i disfunkcije.